Kerst 2024: Donkere dagen
De donkere dagen voor Kerst… dit jaar ervaar ik ze echt zo. Je kunt in mijn positie weinig anders dan droevig zijn over de kant die we opgaan in Nederland en in de wereld. Je zet je in om de wereld een beetje beter te maken en nu zie je zoveel van waarde afgebroken worden.
Het drukt op me – de plannen van dit kabinet en de verkiezingen in Amerika. Begrijp me goed: ik heb het niet over ‘linkse’ of ‘rechtse’ verkiezingswinst. Je kunt van mening verschillen over hoe je er komt, als het doel maar is om het land, de wereld, een stukje beter te maken. Leiders zouden moeten bijdragen aan oplossingen voor de vraagstukken van onze tijd.
Werkgevers vragen het kabinet bijvoorbeeld om het makkelijker te maken om asielzoekers aan te nemen omdat de economie vastloopt vanwege het enorme personeelstekort. De voorzitter van VNO-NCW Noord, Sieger Dijkstra, zei er nog bij: “We willen toch niet dat ze de hele dag duimen draaien, dat vergroot de problemen”. De effecten van het kabinetsbeleid zijn juist dat mensen langer in de wacht zitten.
De Spreidingswet werkt, dat zien we in de praktijk. Waarom zou je als regering iets dat werkt willen afschaffen? Waarom zou je ervoor kiezen om chaos te creëren, in plaats van oplossingen? En waarom zou je grootschalige opvangcentra willen als je weet dat een overgrote meerderheid van gemeenten juist graag kleinschalige opvang wil? Terwijl kleinschalige opvang ook beter is voor de samenleving en voor de mensen in de opvang zelf? Daar is heel veel draagvlak voor. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten pleit ervoor, 98,5% van de gemeenten wil dit. Dus niet links, niet rechts, niet grote gemeenten of kleine gemeenten. Nee: allemaal!
Nog een voorbeeld: de Landelijke Vreemdelingen Voorzieningen (LVV). Het kabinet staakt de financiering ervan. Terwijl de LVV aantoonbaar resultaat boekt; dakloze (en vaak ongedocumenteerde) asielzoekers worden opgevangen en begeleid naar een nieuwe toekomst. Voor 69% wordt een oplossing gevonden. In plaats van uitzichtloos op straat leven: terugkeer naar het land van herkomst, vestiging in een ander land of een verblijfsvergunning hier als daar recht op is. Als deze aanpak werkt, waarom wil je deze mensen dan toch op straat hebben?
De vragen stapelen zich op. Het ongekend verminderen van het budget voor de IND terwijl die dienst het juist extra druk krijgt door kabinetsmaatregelen; het sluiten van de enige forensische kliniek voor transculturele psychiatrie terwijl mensen die een gevaar vormen voor zichzelf en voor anderen dan op straat belanden – waarom, waarom? Donkere dagen.
Maar we hebben nog hoop, er branden nog kaarsjes. In een lunchroom hoorde ik pas iemand beweren “80% van de asielzoekers is crimineel”. Ik sprak de man aan: “Als u vindt dat we niet meer dan 10 asielzoekers per jaar op moeten nemen, is dat uw recht. Ik zal dit recht verdedigen. Prima. Maar ik zou het wel op prijs stellen als u zich aan de feiten wil houden. Wat u zei, klopt niet. Als 80% van de asielzoekers door de overheid wordt erkend als vluchteling kunnen ze geen criminelen zijn.” De man stelde daarop – daar gaan we weer – dat het ‘linkse’ politici zijn die verantwoordelijk waren voor het binnenhalen van asielzoekers. Ik wees hem er op dat ik niet aan partijpolitiek doe, maar dat de 4 voorgaande bewindspersonen op deze post van de VVD waren. Hij wilde niet meer met me praten.
Maar: zijn metgezellin knikte me toe. En een andere vrouw vroeg me of er cursussen waren om zo’n gesprek aan te gaan. Weer anderen vertelden me dat ook zij de behoefte voelen om weerwoord te bieden. Soms moet je opstaan. Opstaan voor de feiten. Voor de waarheid. Voor de medemens. Om me heen hoor ik meer en meer de behoefte om dat te doen. Dat zijn de kaarsjes die ik zie. De mensen die een lichtpunt willen zijn. Laten we al die vlammetjes samenvoegen tot één groot, warm licht.
Ik wens u een Kerstfeest vol licht en liefde.
Met warme groet,
John W.R. van Tilborg
Directeur INLIA Foundations